شهرستان دماوند نام یکی از شهرستانهای استان تهران در ایران است. این شهرستان با مساحتی حدود ۱۸۸ هزار هکتار در محدوده شهرستانهای فیروزکوه، آمل، ورامین، گرمسار و تهران قرار دارد و منطقهای کوهستانی است که متوسط ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۲۰۰۰ متر است. از میزان ۱۸۸هزار هکتار مساحت شهرستان، ۸۳ درصد جزو منابع ملی و ۱۶ درصد جزو زمینهای کشاورزی و حدود یک درصد بقیه نیز جزو حوزه شهر است.اکثرساکنان دماوند بومی اند. از محلههای دماوند میتوان به محله قاضی(فرمانداری)-محله فرامه-محله درویش و محله چالکاء اشاره کرد. بنابرآنچه از نتایج سرشماری سال ۱۳۸۵ در وبگاه دولتی «مرکز ملی آمار ایران» اعلام گردیدهاست، تعداد ۲۷٬۴۱۸ خانوار شامل ۹۶٬۸۶۰ نفر در این شهرستان ساکن بودهاند که از این تعداد ۵۰٬۶۸۵ نفر مرد و ۴۶٬۱۷۵ نفر آنها زن بودند. دماوندازقدیم ییلاق عشایر الیکایی بودهاست. دماوند خانوادههای اصیل بسیار دارد که هنوز بسیاری ار آنها ساکن دماوند هستند.
تقسیمات کشوری
این شهرستان، بنابرآنچه در نتایج آمارگیری سرشماری سال ۱۳۸۵ کل کشور آمده دو بخش، ۵ دهستان، ۵ شهر و ۱۱۱ روستا دارد. (مراکز دهستانها در جدول زیر پررنگ آمدهاند): الگو:محلههای اصلی شهر دماوند محله درویش و محله قاضی و محله فرامه و محله چالکا میباشد. الگو:محلههای دیگر دماوند روح افزا و اوره و چشمه اعلاء و دشتبان و دشت مزار و احمد اباد و گیلاوند و جیلارد میباشد. شهر رودهن: دارای مناطق نمیر، انا، ساداتمحله و کریتون است. فاصله شهر رودهن از چهار راه تهران پارس ۶۵ کیلومتر است. تراکم جمعیت در این بخش بیشتر در مراکز دهستانها و شهر رودهن است. شهر کیلان شامل مناطق ساران، فاجان، کوهان، محله اتحاد و کردر میشود. شهر ابسرد شامل روستاهای مرانک و بیدک و وادان و لومان میشود.
زبان گفتاری
مردم دماوند به زبان فارسی با لهجه دماوندی و زبان مازندرانی یا همان زبان تبری تکلم میکنند. البته مردم روستاهای شمالی دماوند مانند اوره و دشتمزار و مشاء و چشمه اعلاء و ... و برخی از دیگر روستاهای دماوند در مسیر فیروزکوه به زبان مازندرانی سخن میگویند و زبان مردم بومی در ۴محله اصلی دماوند گویش تات میباشد. البته لهجه در هر محله و برخی روستاهای اطراف که به لهجه دماوندی صحبت میکنند کمی با یکدیگر فرق دارد. در دیگر روستاهای شهرستان مردم به زبانهای دیگر مانند ترکی(در روستای حصار و گلدشت) کردی کرماج (در روستاهای جابان و سربندان)صحبت میشود.
طبیعت دماوند
در گذشتهای نه چندان دور این شهرستان یکی از محورهای کشاورزی و دامداری بودهاست با تولیداتی همچون: سیب – گیلاس – آلبالو – گردو –سیب زمینی – خیار و فراوردههای دامی ولی در سال ۲۰۰۵ میلادی بخاطر ساختوسازهای گسترده غیرقانونی در زمینهای این شهرستان کشاورزی این منطقه در معرض خطر قرار گرفتهاست. همچنین عسل از مهمترین تولیدات شهرستان است و بسیاری از مردم بومی شهر دماوند به شکل حرفهای به تولید عسل اشتغال دارند. به برکت وجود گیاهان دارویی آویشن و گون در کوههای اطراف دماوند تولید عسل آویشن و عسل گون با همان خواص دارویی در دماوند رواج دارد.
طبیعت دماوند شامل تنوع گونههای کمیاب میباشد و دارای جانورانی همچون کل، بز، میش، پلنگ به عنوان عمدهترین حیوانات موجود حیات وحش شهرستان علاوه بر آن پرندگان گوناگونی نظیر کبک، تیهو، کبک دری، پرندگان شکاری مانند عقاب طلایی، قرقی، دلیجه میباشد. این درحالی است که گذر گاه قشلاقی پرندگان نایاب شکاری همچون بالابان – شاهین و بحری است. خطراتی همچون احداث معادن در کنار زیستگاههای طبیعی و تخریب انسانی این اماکن همچون احداث غیرکارشناسی راهها در این شهرستان از عمده دلایل تهدیدهای زیست محیطی است. از اماکن مهم دماوند میتوان به چشمه آب معدنی چشمه اعلاء، مقبره شیخ شبلی، مسجد جامع، حسینیهها، دریاچه تار، دریاچه هویر، تیزآب، سنگ پل، ولیران کوهها، روستاهای اطراف و..... اشاره کرد.
شهر دَماوَند یکی از شهرهای استان تهران در ایران است. این شهر مرکز بخش مرکزی شهرستان دماوند است.دماوند در سال ۱۳۱۲ صاحب شهرداری شد.
روستاهای جیلارد (گیلیارد)، دشتبان، ولیران، چنار شرق ، چشمه اعلا، شلمیه، حصار بالا، صطلک بالا، اوره، روستای احمدآباد، روستای روحافزا که امروزه در محدودهٔ این شهر قرار گرفتهاند از محلات آن بهشمار میروند.[۵] شهر جدید لتیان نیز در نزدیکی شهر دماوند در دست ساخت است.
برج شیخ شبلی و مسجد جامع دماوند از آثار کهن و باستانی این شهر هستند.
جمعیت
براساس سرشماری سال ۱۳۸۵جمعیت دماوند ۳۶٬۴۳۳ نفر (۱۰٬۲۷۹خانوار) بوده است.البته دربهاروتابستان عشایرمناطق ورامین و گرمسار مانندعشایر الیکایی نیزازدماوند بعنوان ییلاق استفاده میکنند.به لحاظ جمعیتی روستای وادان پر جمعیت ترین و بزرگترین روستای شهرستان دماوند می باشد.
جاذبه های توریستی
دریاچه تار یکی از زیبا ترین دریاچه های ایران به شمار می رود که برای رسیدن به آن بایستی از روستای چنار شرق گذشت.
کلیمیان
مناطق اطراف دماوند از دیرباز محل سکونت گروهی از کلیمیان ایران بوده است. گورستان کلیمیان گیلیارد از مکانهای مقدس کلیمیان ایرانی است.
دماوند | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | استان تهران |
شهرستان | دماوند |
بخش | مرکزی |
نام(های) قدیمی | دوماه بند، دنباوند |
مردم | |
جمعیت | ۳۷،۳۱۵ نفر در سال ۱۳۹۰ |
مذهب | مسلمان شیعه |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۲٫۰۶۶ کیلومتر مربع |
ارتفاع از سطح دریا | ۱۹۰۳ متر |
اطلاعات شهری | |
رهآورد | گردو-سیب زمینی-سیب- حلوا لوز-توتک |
پیششماره تلفنی | 021 |
وبگاه | |
تابلوی خوشآمد به شهر | |
به کهن شهر دماوند خوش امدید | |
شهردماوند و اطراف آن | |
---|---|
نام | شهردماوند و اطراف آن |
کشور | ایران |
استان | استان تهران |
شهرستان | دماوند |
اطلاعات اثر | |
کاربری | شهر تاریخی |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۵۶ |
تاریخ ثبت ملی | ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ |
اطلاعات بازدید | |
وبگاه | http://damavand.ir |