"دماوند" بلند ترین قله ایران و خاورمیانه و بلندترین آتشفشان آسیا، کوهی است مخروطی شکل که در 66 کیلومتری شمال شرق تهران واقع شده است. گرچه فصل محدودی برای صعود آن وجود ندارد و کوه نوردان بسته به شرایط آب و هوایی، میزان توانایی و امکانات خویش در هر زمانی از سال اقدام به صعود این قله می کنند، اما صعود زمستانی آن به تمرینات، مهارت های فنی و تجهیزات متناسب با صعود های زمستانی بالای 5000 متر نیاز دارد. مسیر های متداولی که برای صعود قله استفاده می شوند عبارتند از : مسیر جنوبی ، مسیر غربی ، مسیر شمالی و مسیر شمال شرقی که در هر کدام از آنها پناهگاه یا پناهگاه هایی وجود دارد. البته مسیرهای زیاد دیگری نیز برای صعود مورد استفاده قرار می گیرند اما استفاده از آنها چندان معمول نیست.
آتشفشان خاموش دماوند قله منفردی است که تنها از جهت شمال غربی و از طریق یال سرداغ به قلل البرز مرکزی متصل می شود.
مسیر جنوبی
مسیر جنوبی ساده ترین و قابل دسترس ترین مسیر صعود دماوند محسوب می شود. این مسیر که نخستین صعودهای دماوند نیز از طریق آن صورت گرفته ، از گوسفندسرای احسانی در ارتفاع 3000 متر آغاز شده و در ارتفاع 4100 متر به پناهگاه بارگاه سوم می رسد. از این پس مسیر بر روی یالی صخره ای ادامه پیدا کرده و با عبور از کنار آبشار یخی (4900 متر) و تپه های گوگردی (5300 متر) از سمت جنوب شرق وارد قله می شود. وجود دود گوگرد متصاعد شده از چشمه های فعال گوگرد از جمله مشکلات صعود در این مسیر به حساب می آید.
دسترسی به آب در مسیر جنوبی فصلی -از اواسط بهار تا اواسط تابستان- بوده و در محل گوسفند سرای احسانی و بارگاه سوم امکان پذیر می باشد.
مسیر غربی
این مسیر که یکی از بکرترین یال های دماوند است از محل پارکینگ (در ارتفاع تقریبی 3000 متر) بر فراز مرتع ورارو آغاز می شود وبا شیب ملایمی به محل پناهگاه سیمرغ در ارتفاع 4100 متر می رسد. این مسیر در بالای پناهگاه با شیب نسبتاً تندی بر روی یک گرده سنگلاخی ادامه پیدا کرده و به قله منتهی می گردد. دسترسی به آب در این مسیر دائمی نیست وبصورت فصلی – از اواسط بهار تا اواسط پاییز- و در محل پناهگاه امکان پذیر می باشد.
مسیر شمالی
مسیر شمالی یکی از زیبا ترین مسیرهای قله دماوند است و به علت مجاورت با دو یخچال دوبی سل و سیوله و همچنین قرار گرفتن در جانب سایه، موقعیت سردتری نسبت به سایر مسیر ها دارد. نکته حائز اهمیت دیگر وجود دو جانپناه فلزی، یکی در ارتفاع 4000 متری و دیگری در ارتفاع 4800 متری است که امکان هم هوایی مناسب برای صعود قله را فراهم می کند.
این مسیر دارای شیب تندی بوده و در فاصله بین جانپناه اول تا ارتفاع 5000 متر در بالای جانپناه دوم از معابر سنگی گذر می کند. دسترسی به آب دراین مسیر،همانند سایر یال های دماوند فصلی بوده و در محل پناهگاه ها امکان پذیر می باشد.
مسیر شمال شرقی
این مسیر از جمله طولانی ترین و جذاب ترین یال های دماوند محسوب می گردد. ازویژگی های بارز این یال قوس پیچشی بزرگ آن است که از سمت جنوب شرقی دماوند آغاز شده به سمت شمال شرقی ادامه پیدا می کند و پس از عبور از یخچال شمالی دماوند به قله منتهی می شود. از جا ذبه های دیگر این مسیر وجود یخچال و دره مهیب یخار است که در سمت چپ این مسیر به وضوح دیده می شود. دسترسی به آب در این مسیر به صورت فصلی است و در محل پناهگاه تخت فریدون (در ارتفاع 4320 متر) امکان پذیرمی باشد.
پناهگاهها
قرارگاه کوهنوردی پلور
قرارگاه کوهنوردی رینه
پناهگاه بارگاه سوم - مسیر چنوبی
مسجد صاحب الزمان - جبهه جنوبی
پناهگاه سیمرغ - جبهه غربی
پناهگاه تخت فریدون - مسیر شمال شرقی
خانه کوهنورد ناندل
جانپناه اول جبهه شمالی
چانپناه دوم جبهه شمالی
منبع: وبلاگ دماوند