شعار محیط زیستیان در تمام دنیا این است که برای حفاطت از محیط زیست بایستی "جهانی اندیشید و محلی کار کرد".
اگر ما حتی دامنه اندیشه خود را نه در سطح جهان بلکه در گستره میهن خود پهن کنیم می توانیم به راحتی ببینیم که مشکل حاد و بزرگ و عاجل ایران کم آبی است. و ما که می خواهیم توجه خود را به مشکلات محل خودمان، دماوند و حومه، که برای اختصاردرنوشتن تنها از کلمه دماوند استفاده خواهم کرد، متمرکز کنیم بطور قطع بایستی در ابتدا بطور جدی و سیستماتیک به موضوع آب دردماوند به پردازیم.
دراینکه مسئله بی-آبی در ایران بسیار بسیار جدی است نوشته ها و گفته های فراوان وجود دارند که منابع آن در زیراین نوشته آمده است. قضیه آنچنان آشکار است که با نگاهی به عکس های اخیر از زاینده رود و دریاچه ارومیه هیچ ابهامی را باقی نمی گذارند. مقاله ای که درسال گذشته، 16 تیر 1392، ازآقای عیسی کلانتری درروزنامه قانون به چاپ رسید بسیار گویا و شدیدا هشداردهنده، وحتی می توان گفت هولناک بود و بسیاری از کارشناسان بین المللی، از جمله دیوید میچل، به آن اشاره کرده اند. مشکل بی آبی نتیجه و ناشی از بی توجهی ها و ندانم به کاریهای بسیاری است و خود نیزبه نوبت عامل بسیاری مشکلات دیگر شده است. به عبارت دیگر پدیده های زیست محیطی زنجیره درهم تنیده ای را شامل می شوند که صدمه به هرحلقه این زنجیره تاثیرش به نوبت به یک یک حلقه های دیگر منتقل شده و بانی خرابی در بخش های دیگر می شود.
اگرچه ممکن است که در نگاهی سطحی چنین بنظر بیاید که در دماوند مشکل بی-آبی ویا کم-آبی وجودندارد، ولی با توجه به روند خشکسالی و ساخت و سازهای بی رویه و رشد جمعیت در این ناحیه، این فاجعه به زودی گریبان این دره را هم خواهد گرفت. بعلاوه بایستی توجه کرد که اگر به راستی و بر فرض محال درحال حاضردر این دره آب به اندازه کافی وجود دارد، با استفاده بهینه از منابع آن، می توانیم مازاد آنرا به سایر نقاط میهنمان که دچار مشکل عاجل کم آبی هستند منتقل کنیم.
برای پرداختن به مشکلات و حفاظت از محیط زیست دماوند من پنج محور را در نظر گرفته ام که سامان دادن و بهینه سازی هر یک از ای محور ها، اگرچه گریزناپذیر، اما کاری است کارستان. به این معنی که در ابتدا بایستی گروهی علاقه مند با همکاری متخصصان مشکلات موجود در هریک ازاین پنج محور را بصورتی سیستماتیک ارزیابی و دسته بندی کنند و با توجه به الویت ها به رفع یک یک آن ها، با مراجعه و در خواست همکاری از سازمان ها ی مربوطه، به پردازند.
1- جلوگیری از آلوده کردن محیط زیست بخصوص آب راه ها (جوی، چشمه، رودخانه، ....).
2- جلوگیری از هرز رفتن آب بصورتی همه گیر (مکان های خصوصی، عمومی، باغداری، کشاورزی، صنعتی).
3- پاسداری از باغ ها، درختان و فضای سبز موجود و حیات زنده محل سکونت مان و پیرامونش.
4- توسعه و گسترش فضای سبز در ابعاد وسیع و با روش های فنی و حرفه ای آبیاری برای استفاده حداکثر از حداقل آب.
5- وضع قوانین دقیق و سختگیرانه برای رعایت تمام نکات لازم برای جلوگیری از آلوده کردن محیط زیست و جرایم سنگین در صورت تخلف ازرعایت این قوانین.
البته روشن است که هر یک این محورها در برگیرنده موضوعات زیاد دیگری است. برای مثال هنگامی که از جلوگیری از آلوده کردن آب می گوئیم شامل پرداختن به آلوده شدن آب های سطحی و زیرزمینی و حتی کوی و برزن از فاضل آب های خانگی، که شخصا در گشت و گزارهای روزمره در کوچه های دماوند شاهد آن بوده ام، و پس آب های دامداری و مرغداری، هم می شود.
و اکنون سوال اساسی این است که چطور به این مشکلات به پردازیم و از کجا شروع کنیم؟
ایجاد این وب لاگ که امکان تبادل دانسته ها، یافته ها و دیدگاه های همه ما که بهبود محیط زیست مان را روزمره در اندیشه و قلب خود داریم ، فراهم آورده، اولین حرکت جدی برای رسیدن به اهداف بالاست اگرچه که بطور قطع راهی طولانی و زمان بر در پیش داریم. در اینجا بایستی قدردانی صمیمانه ام را به آفریننده این وبلاگ و سایت، آقای یونس صدرا مهر، ابراز دارم و تاکید کنم که همه ما که حرفی برای گفتن داریم سپاسگزار او خواهیم بود. امیدوارم که در آینده نه چندان دور امکان دسترسی به اینترنت پرسرعت، هم چون تلفن، امکانی همگانی، و نه فقط برای قشردانشگاهی و متخصص، شود تا به توان از این ابزار موثر و پرتوان حد اکثر استفاده را در راستای رفع مشکلات موجود انجام داد.
برای شروع کار من چند مقاله در رابطه با محیط زیست را در اختیار همگان می گذارم و ترجمه مقاله ای که در ژورنال علوم زیستی، Bio Sciene ، چاپ شده را به زودی در دسترتان قرار خواهم داد.
به امید روزی که فرهنگ و وجدان جمعی مردمان این سرزمین به رشد و بلوغی برسد که بجای ترمیم به آفرینش به پردازیم.
مریم اسفاری
دراینکه مسئله بی-آبی در ایران بسیار بسیار جدی است نوشته ها و گفته های فراوان وجود دارند که منابع آن در زیراین نوشته آمده است. قضیه آنچنان آشکار است که با نگاهی به عکس های اخیر از زاینده رود و دریاچه ارومیه هیچ ابهامی را باقی نمی گذارند. مقاله ای که درسال گذشته، 16 تیر 1392، ازآقای عیسی کلانتری درروزنامه قانون به چاپ رسید بسیار گویا و شدیدا هشداردهنده، وحتی می توان گفت هولناک بود و بسیاری از کارشناسان بین المللی، از جمله دیوید میچل، به آن اشاره کرده اند. مشکل بی آبی نتیجه و ناشی از بی توجهی ها و ندانم به کاریهای بسیاری است و خود نیزبه نوبت عامل بسیاری مشکلات دیگر شده است. به عبارت دیگر پدیده های زیست محیطی زنجیره درهم تنیده ای را شامل می شوند که صدمه به هرحلقه این زنجیره تاثیرش به نوبت به یک یک حلقه های دیگر منتقل شده و بانی خرابی در بخش های دیگر می شود.
اگرچه ممکن است که در نگاهی سطحی چنین بنظر بیاید که در دماوند مشکل بی-آبی ویا کم-آبی وجودندارد، ولی با توجه به روند خشکسالی و ساخت و سازهای بی رویه و رشد جمعیت در این ناحیه، این فاجعه به زودی گریبان این دره را هم خواهد گرفت. بعلاوه بایستی توجه کرد که اگر به راستی و بر فرض محال درحال حاضردر این دره آب به اندازه کافی وجود دارد، با استفاده بهینه از منابع آن، می توانیم مازاد آنرا به سایر نقاط میهنمان که دچار مشکل عاجل کم آبی هستند منتقل کنیم.
برای پرداختن به مشکلات و حفاظت از محیط زیست دماوند من پنج محور را در نظر گرفته ام که سامان دادن و بهینه سازی هر یک از ای محور ها، اگرچه گریزناپذیر، اما کاری است کارستان. به این معنی که در ابتدا بایستی گروهی علاقه مند با همکاری متخصصان مشکلات موجود در هریک ازاین پنج محور را بصورتی سیستماتیک ارزیابی و دسته بندی کنند و با توجه به الویت ها به رفع یک یک آن ها، با مراجعه و در خواست همکاری از سازمان ها ی مربوطه، به پردازند.
1- جلوگیری از آلوده کردن محیط زیست بخصوص آب راه ها (جوی، چشمه، رودخانه، ....).
2- جلوگیری از هرز رفتن آب بصورتی همه گیر (مکان های خصوصی، عمومی، باغداری، کشاورزی، صنعتی).
3- پاسداری از باغ ها، درختان و فضای سبز موجود و حیات زنده محل سکونت مان و پیرامونش.
4- توسعه و گسترش فضای سبز در ابعاد وسیع و با روش های فنی و حرفه ای آبیاری برای استفاده حداکثر از حداقل آب.
5- وضع قوانین دقیق و سختگیرانه برای رعایت تمام نکات لازم برای جلوگیری از آلوده کردن محیط زیست و جرایم سنگین در صورت تخلف ازرعایت این قوانین.
البته روشن است که هر یک این محورها در برگیرنده موضوعات زیاد دیگری است. برای مثال هنگامی که از جلوگیری از آلوده کردن آب می گوئیم شامل پرداختن به آلوده شدن آب های سطحی و زیرزمینی و حتی کوی و برزن از فاضل آب های خانگی، که شخصا در گشت و گزارهای روزمره در کوچه های دماوند شاهد آن بوده ام، و پس آب های دامداری و مرغداری، هم می شود.
و اکنون سوال اساسی این است که چطور به این مشکلات به پردازیم و از کجا شروع کنیم؟
ایجاد این وب لاگ که امکان تبادل دانسته ها، یافته ها و دیدگاه های همه ما که بهبود محیط زیست مان را روزمره در اندیشه و قلب خود داریم ، فراهم آورده، اولین حرکت جدی برای رسیدن به اهداف بالاست اگرچه که بطور قطع راهی طولانی و زمان بر در پیش داریم. در اینجا بایستی قدردانی صمیمانه ام را به آفریننده این وبلاگ و سایت، آقای یونس صدرا مهر، ابراز دارم و تاکید کنم که همه ما که حرفی برای گفتن داریم سپاسگزار او خواهیم بود. امیدوارم که در آینده نه چندان دور امکان دسترسی به اینترنت پرسرعت، هم چون تلفن، امکانی همگانی، و نه فقط برای قشردانشگاهی و متخصص، شود تا به توان از این ابزار موثر و پرتوان حد اکثر استفاده را در راستای رفع مشکلات موجود انجام داد.
برای شروع کار من چند مقاله در رابطه با محیط زیست را در اختیار همگان می گذارم و ترجمه مقاله ای که در ژورنال علوم زیستی، Bio Sciene ، چاپ شده را به زودی در دسترتان قرار خواهم داد.
به امید روزی که فرهنگ و وجدان جمعی مردمان این سرزمین به رشد و بلوغی برسد که بجای ترمیم به آفرینش به پردازیم.
مریم اسفاری
